Dünya genelinde imalattan inşaata, tarımdan lojistiğe, madencilikten peyzaja hemen hemen pek çok sektörde talebi her geçen yıl hızla artan mavi yaka, ülkemizde son yıllarda yasal mevzuattaki eksiklikler, uygulama alanlarının yetersizliği ve toplum nezdinde mesleki eğitime yönelik olumsuz algı nedeniyle kan kaybediyor.

Aliağa Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Ertürk, mesleki eğitimin önemi, mavi yaka ile beyaz yaka arz ve talebinde gelinen noktayı ve çağın gerektirdiği işgücü niteliğini değerlendirdi.

‘Aranan Personel’ eksikliği

Ülkelerin kalkınmasında çok önemli aktör olan KOBİ’ler ve hizmet sektörünün, son birkaç yıldır personel eksiliğini hat safhada yaşamaya başladığını söyleyen Başkan Ertürk, “Ortaya çıkan bu durumu yıllardır dile getiriyorduk. “Ara personel” diye tabir edilen fakat aslında “aranan personel” eksikliğinin bu noktaya gelmesinde pek çok neden var. Bu eksiklikte şirketlerin ihtiyaçları doğrultusunda personel üzerinden transfer modelinin ve iş beğenmemezlik durumunun payı da oldukça yüksek. Personel transferleri maliyet artışlarını da arkasından sürükleyerek enflasyona etki ediyor.” dedi.

‘Bir yanda mavi yaka personel arayan işveren, diğer yanda iş bulamayan beyaz yaka iş gücü’

Sanayi sitelerinden hizmet sektörüne, inşaattan, imalat sektörlerine kadar olan sektörlerde personel eksikliğinin hat safhaya ulaştığını ve bu eksiklikte, sektörlerin hizmet verme niteliklerinde ve sürelerinde olumsuzluğa sebep olduğunu ifade eden Ertürk, “Üretim sektörlerinin neredeyse tamamı nitelikli ara personel sorunu yaşıyor.   Özellikle inşaat ve imalat sektörü çok etkilendi. Maalesef 6 Şubat’ta yaşadığımız depremlerin ardından bölgede yoğunlaşan inşaat faaliyetleri bu iş kolunda nitelikli personellerin önemli bir kısmını o bölgeye taşıdı. Ayrıca Türk inşaat ve imalat sektörünün yurtdışında üstlendiği projelerde Türkiye’den giden nitelikli personeller, yurdumuzda belli bir açığa sebep oluyor. Genç neslimizden de nitelikli mavi yaka çalışanların gelmemesi sebebiyle bu ve bunun gibi pek çok sektörde personel açığına sebep oluyor. İşverenin açtığı mavi yaka iş ilanına 10 ila 20 kişi başvururken beyaz yaka başvuruları 1000’lere ulaşıyor. Ortada büyük bir arz talep farklılığı var. Bir yanda mavi yaka personel arayan işveren, diğer yanda iş bulamayan beyaz yaka iş gücü var. Bu durumun topyekün bir şekilde yeniden planlanması gerekiyor” dedi.

‘Mavi yaka personelin iş bulma ve geçim standartı, beyaz yakanın önüne geçti’

Hem üretim sektörlerinin ihtiyaçlarına cevap verecek donanımda insan kaynağı yetiştirilmesinin hem de var olan insan kaynağının ihtiyaç olan alanlarda makul programlarla eğitilerek istihdam edilmesinin ortaya çıkaracağı faydanın önemine vurgu yapan Başkan Ertürk, “KOBİ’lerin en büyük sorunu, yetişkin ve yetiştirilecek bir noktaya gelen personel eksikliği, bu eksikliğin en önemli sebeplerinden biri de 19 yaşında liseden mezun olan gencin veya ailesinin muhakkak üniversitede bir öğrenim görme isteği, bir mesleğe evrilmesi isteğinin önüne geçtiğinden, mesleki eğitime yönelme eksikliği ile tavana ulaşmıştır. Hâlbuki, günümüz şartlarında mavi yaka personelin iş bulma ve geçim standartı, beyaz yakanın önüne geçmiştir. Üniversite diploması artık profesyonel, güvenli veya iyi maaşlı bir işi garanti etmiyor. Gençler mavi yakalı işlere özendirilmediği için bu işlerde ne kadar para kazanabileceklerinin farkında olmuyor. Oysa bazı şirketlerde beş yıllık bir teknisyen için üniversiteden yeni mezun olmuş bir elektrik mühendisine ödenenden yaklaşık yüzde 50 daha fazla ödeme yapılabiliyor” diye konuştu.

‘Eğitim sistemi reel sektörlerin ve genç işgücünün ihtiyaçları doğrultusunda belirlenmeli’

‘Ülke ekonomimizin de önemli aktörlerinden olan KOBİ’lerin bu eksiklikleri sığınmacılar ve mülteciler üzerinden çözümlenmeye çalışılsa da, eğitim sistemimizdeki anılan sorun gelecekte ülke ekonomimiz için olumsuz şartlar içermektedir’ diyen Başkan Ömer Ertürk, Çözümün oluşturulmasında saha şartlarının çok iyi analiz edilmesi gerektiğini, eleman ihtiyacı sağlanana kadar çıraklık eğitimi gibi önemli sistemlerin zorunlu 12 yıllık eğitimin içerisine yedirilerek eğitim sisteminin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğinin altını çizerken; yapılacak bir yanlışın gelecekte bazı sektörlerde personel fazlalığına, bazı sektörlerde de açığa sebep olacağından reel sektörlerin ve genç işgücünün ihtiyaçları doğrultusunda bir sistemin hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı.

‘Ülke olarak devlet-millet el ele diyerek sorunların üstesinden gelebiliriz’

Sektör içerisinde ücret artışları veya transfer bedelleriyle ya da yabancı işçiler ile açık kapatılır mantığından bakarak bu sorunların çözülemeyeceğini dile getiren Ertürk, “Çağın gereklerine ve geleceğe yönelik yapısal reformları yapmamız lazım. Gençlerimizin de gelecek kaygısını ortadan kaldırmalıyız ki liyakatli gençlerimizin de ülke içerisinde kalmasını sağlamalıyız. İhtiyaç duyulan branşlar için devlet destekleri bölgesel olarak sağlanmalıdır. Anılan konularla ilgili olarak işverenlerimize de görev düşmektedir. Tüm işverenlerimiz tecrübeli personel aramakta, haklı olarakta maliyeti artırmamak için yetiştirilecek personele görev verilmemektedir. Ancak bilinmelidir ki, bugünün ufak maliyeti yarının çok daha yüksek maliyetlerinin önüne geçecektir. Çalışan tecrübeli personelin yanına yetiştirilmek için tecrübesiz personelin alımı yarınları kurtarmak adına çok önemlidir. Şikayet etmeyi bırakıp birazda çözüm için elimizi de taşın altına koymalıyız. Yani ülke olarak devlet-millet el ele diyerek sorunların üstesinden gelebiliriz. Benim bildiğim, yaptığım doğrudur diyerek yürüdüğümüz yol stabilize yoldur, 21. Yy.’da artık otobanlarda ilerlemeliyiz” şeklinde konuştu.

(HABER MERKEZİ)