Çocuklarda Ayrılık Kaygısı ve Ailelere Öneriler - (PEDAGOG GAMZE GÜDER)
7 Ağustos 2020, CumaTweet |
Konuk Yazar - Selim ERKMEN
Korku ve kaygılar gelişim döneminin bir parçasıdır. Her ikisi de çok normal ve yaşanması gereken duygulardır. Bu gibi duygular içerisinde olan çocuk çevresindekilere de rahatsız ve korkulu duygular hissettirse de aslında güçleniyor olduğunun göstergesidir. Çocuklarda görülen birçok kaygı çeşidi vardır. Genelde ayrılık kaygısı dikkat çeker çocukluk döneminde.
Ayrılık kaygısı; çocuğun kendisine bakım veren insandan uzaklaşması gereken zamanlarda yoğun şekilde kaygı yaşamasıdır. Bu genelde okula başlayan çocuklarda ya da bakım veren kişinin işe başladığı zamanlarda görülür. Çocuğun güvenli olan ev ortamından bir anda hiç tanımadığı akranlarının ve bilmediği farklı yetişkinlerin olduğu ortama verilmesi ve öyle bir durumda bakım veren kişilerin yanında olmaması ona kaygı yaratacaktır.
Ayrılık kaygısı neden olur; ayrılık kaygısının en basit nedeni olarak şunu söyleyebiliriz ki çocuğun ona bakım veren kişiden ayrılırken kendi kendini sakinleştirebilmesi yetisinin tam gelişmemesidir. Başlarda bebekken tek başına oyun oynamak istemeyen çocuk sonrasında anneden her ayrı kalmak zorunda kaldığında aşırı korkulu tepkiler verir bu durumda çocukla çalışma yapılmazsa o çocuk okul döneminde zorlanan çocuklardan biri olur.
Ebeveynlerden birinin kaygılı ya da evhamlı olduğu durumlarda da çocuğa yansıtmadığınızı düşünse bile bu çocuk tarafından hissedilir. Aileden birinin kaygılı olması halinde çocuğun da kaygılı olması çok normaldir. Özellikle bu kaygı durumu hissettiriliyorsa çocuk bunu rol model alıp öğrenecektir.
Güvensiz bağlanma da çocuğu kaygılandırır. Bu yüzden çocuğun yaşamının ilk aylarından itibaren onunla düzgün bir bağ kurulması onu hayata karşı daha güvenilir hazırlayacaktır. Ayrılık kaygısı sağlıklı ele alınmaz ise anksiyete bozukluğu , panik atak vb. sorunlara yol açabilir.
Aile ne yapmalı?
- Öncelikle çocuğa yalan söylememelisiniz, bebekken de olsa işe gittiğinizde işe, markete gittiğinizde markete gideceğinizi söyleyip onda güven oluşturmalısınız ki o da önce size sonra hayata güvenle bakabilsin.
- Her şeyin başı içten ilgi ve sevgi, çocuğunuzdan sevginizi ve ilginizi kısmayıp onu yaşadığı zor durumlarda yalnız bırakmazsanız, samimi bir şekilde yaşadığını anlayıp ona sarılırsanız bu onu çok rahatlatacaktır.
- Kaygılarla, korkularla ilgili hikaye kitapları okuyabilirsiniz.
- Korkulacak bir şey yok gibi ifadeler çocukları rahatlatmaktan çok kaygılandırır. Çünkü hali hazırdaki kaygısının üstüne en yakınlarının onu anlamaması da kaygısını arttıracaktır.
Çocukluk kaygılarında tedavi; bu gibi birçok sorunda olduğu gibi bunda da oyun terapisi
ve emdr terapisinin iyileştirici gücünden faydalanıyoruz. Aileye verilen psiko-eğitim ve sonrasında aile işbirliği ile sorun çözüme kavuşuyor. Aile ile çocuk kaliteli vakit geçirmelidir ve çocuğun ihtiyaçlarını görmezden gelmemelidir. Tabii bunu yaparken dikkat etmekte fayda var; aile çocuğun ihtiyaçlarını görmezden gelmemek adına çocuğun her istediğini yapma yoluna gidiyor. Bu doğru değil. Çocuğun her istediğini almak onun ihtiyaçlarına kulak vermek değildir. Buradaki ihtiyaç sevgi, şefkat ihtiyacıdır. Diğer türlü çocuğunuzla aranızda maddi bir bağ oluşur ve yaşamının kalanında da bu bağı kendi hayatına alacağı kişilere karşı gösterir.
Yoğun bir şekilde ve bir süredir bu durumu yaşıyorsanız, çocuklarla çalışan: çocuk ergen psikiyatrisi psikolog ve çocuk ergen psikoloğu ve pedagoglardan destek almayı ihmal etmeyin.