İzmir de pedagog hizmeti veren Gamze Güder Çocukta Özgüven konusu üzerine bilgi verdi. Çocuğa özgüven nasıl aşılanır? Çocukta özgüven doğumdan itibaren gelişmeye başlayan bir olgudur. Sevgiyle büyütülen bir dünyaya gelen çocuk en başta bunun güveni içinde olacaktır. Doğduktan sonra ilk yıllarda ailenin çocuğa aşıladığı duygularla gelişmeye başlasa da sonraki süreçlerde arkadaş ve öğretmenleri tarafından da desteklenen bir süreç haline gelecektir. Son zamanların anne babaları eskilerden bağımsız olarak hakkını arayan, konuşkan, girişken yani özgüvenli bir çocuk yetiştirmek istiyorlar. Çocuğuna özgüven vermek isteyen anne ve babaların öncelikli olarak kendilerine güvenmeleri, tutarlı olmaları gerekmektedir.

Özgüven Eksikliği Neden Kaynaklanır?

Aileler fark etmese de bazen baskıcı olabiliyorlar. Çocuğun yapabileceklerini bile bazen iş çabuk bitsin ya da etraf kirlenmesin diye yapan bir sürü aile var. Çocuğunuza sorumluluklar vermezseniz, yapabildiklerini görmezseniz kısa vadede eviniz kirlenmese ve işler çabuk bitse de uzun vadede hayatının sorumluluğunu almayan, yapabileceğine ihtimal vermeyen bağımlı ve özgüvensiz çocuklar yetiştirmiş olursunuz. Mükemmeliyetçi anne baba tutumu da özgüven eksikliğinin sebeplerinden çünkü çocuk ne yaparsa yapsın aileye kendini yetiremez dolayısıyla sürekli ‘ben yetersizim’ olumsuz imajını ister istemez çocuğa siz aşılamış olursunuz. Kaygı ve korkular ve bunların yoğunluğu da aynı şekilde çocuğun kendine güvenini yitirmesine sebep olur.

Çocukta Özgüvenin Gelişmesi Adına Yapılan Yanlış Tutumlar

• Sorumluluk verip yetki verilmeyen durumlar; çocuğa ‘kendin giyinebilirsin’ sorumluluğunu verip her yaptığı adımda ona müdahale etmek olarak adlandırabiliriz. Bu da çocuğa yaptığı her şeyde yanlış bir şeyler yapacakmış hissi oluşturacağından girişimciliğini engeller.
• Sorumluluğun da yetkinin de sonsuz olduğu durumlar; maalesef bu da sınırsız ailelerde karşılaşılan bir durum. Çocuğa ne yaparsa yapsın hiç karışmamak, sınır koymamak. Sonrasında da yine ailenin canı yanıyor. İnce çizgiyi bulup sınırları koyup bunda da tutarlı olup çocuğa sorumluluk ve yetki vermelisiniz.
• Sorumluluğun da yetkinin de verilmediği durumlar; çocuk kendini hiçbir şey yapamayan biri olarak nitelendirir; destek alınmazsa ya da bu durumdan dönülmezse çocuğa zarar veren bir durumdur.

Peki Çocukta Özgüven Nasıl Gelişir?

Doğumdan itibaren başladığı söylenmişti. Bebekle bakım veren arasında güvenli bağlar kurarak ihtiyaçlarının giderilmesiyle sağlanmaya başlar. Bebek ona bakım verenden ilgi ve şefkat gördükçe ‘değerliyim, seviliyorum’ hissini alacaktır. Bu hisle bebek daha hayatının en başından itibaren özgüvenli bir çocuk olmaya başlayacaktır. Ciddi sorun yaşadığınız da pedagog, psikolog desteği almayı ve 11 yaş altı için özellikle oyun terapisi çocuklarda etkili olmaktadır.

Ailelere tavsiyeler

• Ev içi huzurlu olmalıdır. Herkesin birbirine güvendiği ve kendilerini rahat hissettikleri bir ortam olmalıdır.
• Çocuğu birçok alanda teşvik etmeliyiz. Hatalı yanlarını bildirmekle birlikte güçlü olan taraflarını desteklemek önemlidir.
• Anne baba olarak rol model olduğunuzu unutmayın. Sizin tavırlarınızdan etkilenecektir.
• Çocuğun yanlış davranışı olduğunda kişiliğine değil davranışına söz etmelisiniz.
• Çocukla ilgili beklentilerinizi mükemmeliyetçi bir tutumla sergilememek önemlidir.
• Çocuğunuzu kardeşleriyle ya da başka akranlarıyla kesinlikle kıyaslamayın.
• Çocuğunuzu eksikleriyle hatalarıyla sevip kabullendiğinizi ona hissettirin.

• Özgüven ile kibir arasındaki ince sınırı bilin ve dengeyi kurmaya çalışın. Bayram Şimşek  https://www.bayramsimsek.com/ yönetiminde İzmir de pedagog, çocuk ergen psikolojisi üzerine uzmanlaşmış kadromuzdan da destek alabilirsiniz.