Motivasyon bireylerin belirli bir amacı gerçekleştirmek üzere kendi arzu ve istekleri ile davranmaları sürecidir. Eğer ders çalışmak için yeterince motivasyonunuz varsa, bir hedefiniz var ve bu hedefe doğru sizi itecek bir arzuya, dolayısıyla enerjiye sahipsiniz demektir. Her an ders çalışma aşkı ile yanıp tutuşmanız, dolup dolup taşmanız ya da kendinizi derslere adamış olmanız gerekmez. Motivasyonu sağlamış olmak, dersler kendinizce zor olduğunda ya da sıkıcı olmaya başladığında bile gerekliliklerini yerine getirebilmek ve bitirilmesi gereken konuları tamamlayabilmek için çaba sarf etmek demektir.

Bireyler 2 şekilde motive olurlar. Birincisi, başarmaları gereken işten gerçekten zevk almakla motive olmak. Bunu bazı derslerde yaşarsınız. Bu dersler, zorunlu olunduğu için çalıştığınız dersler değildir. Gerçekten o derse çalışmaktan, o derste olmaktan ya da faaliyet yapmaktan zevk aldığınız derslerdir. İkincisi, bireyler kendilerini sıkıntıya sokacak bir durumdan kaçınmak yani acıdan kaçmak için motive olurlar. Bir konuyu sevmeseniz bile, ona çalışmadığınız takdirde düşük not alacağınızı bilmek ya da sınıfta kalacağınızı düşünmek sizi motive eder. İşte bunlar pozitif şekilde veya negatif şekilde motive olmaktır.

Derslerinizde yaşadığınız olumsuz deneyimler motivasyonunuzun kaybolmasına neden olur. Örneğin; konuların gittikçe farklılaşması, zorlaşması, bazı sorumluluklarınızın derslerin önüne geçmesi veya üst üste düşük notlar almanız, konularda geride kalmanız, uzun ve kısa vadeli hedeflerinizle alakasız faaliyetlere öncelik tanımanız, ilgi, inanç ve bilgilerinizle örtüşmeyen konularla karşılaşmanız, kendi yeteneklerinize olan inancınızı kaybetmeniz, başkalarının hakkınızda ne düşüneceklerini fazlasıyla önemsemeniz, hata yapma korkusu gibi motivasyonunuzun kaybına sebep olabilecek nedenler.

Motivasyon kaybı yaşanıyor ise elbette bulunabilir de… Çok değer verdiğiniz bir eşyanızı kaybettiğinizi düşünün. Onu yaşadığınız, girip çıktığınız mekânların birinde olduğunu biliyorsunuz ama yerini bulamıyorsunuz. Fakat şunu da bilirsiniz ki kayıp eşyaları, rahat ve konsantre olduğunuz durumlarda bulursunuz. Rahatlamak, düşüncelerinizi veya anılarınızı hatırlamak için kendinize biraz zaman veririsiniz. Aynı bu örnekteki gibi motivasyonunuzu bir gecede kaybetmediğinizi de bilirsiniz. O halde kazanılması da zaman alacaktır. İşe kendinize zaman tanımakla başlayabilirsiniz. İkinci adım kendinizle ilgi gözlem yapmak ve bazı soruların cevabını bulmak olacaktır. Bu soruların cevapları motivasyonunuzu kazanmanıza yardımcı olacaktır. Nasıl rahatlamaya başlıyorsunuz? Bir konuya nasıl yoğunlaşıyorsunuz? 

Motivasyon kaybı sizin düşüncelerinizi, hislerinizi ve bedeninizi etkileyecektir. Kendinizi endişeli ve suçlu hissediyor olabilirsiniz. Asla bu sınavı kazanamayacağım diye düşünüyor olabilirsiniz. Kendinizi dersin başına oturma hususunda zihinsel ve fiziksel bir zorluk içinde bulabilirsiniz.

O zaman kendinize şu soruları sorun, Ne hissediyorum? Ne düşünüyorum? Ve fiziksel olarak beni işimden alıkoyan davranışlar neler?

Amaçlara odaklanmak. Kendinize bir amaçlar tablosu yapın. Bu haftaki amaçlarınız, bu yılki amaçlarınız, 4 senelik amaçlarınız…

Bu amaçlar arasında hangileri sizin için en önemli? Bu en önemli amaçlarınızdan hangisi ya da hangileri sizi motive olmuş bir öğrenciye dönüştürecek? Hangi amaçlarınızı başarılabilir görüyorsunuz? Bu amaçların başarılabilir olması için neler yapmalısınız? Derslerinizde gösterdiğiniz çaba, yani performansınız amaçlarınızla doğru orantılı mı?

Bu soruların cevabı sizde saklı…

Tuncay TÜRKMEN / PSİKOLOJİK DANIŞMAN