Atatürk önderliğinde dünyanın derin bir ekonomik kriz yaşadığı 1929 yılında bile Türkiye bütçe fazlası vermeyi başarıyordu. Cumhuriyet ilk üç yılı ile 1931 ve 1933 yılları hariç bütçe fazlası verdi. Bütçe fazlaları da eğitim, sağlık, ormanlar ve sanayi için ayrıldı.

Cumhuriyetle hesaplaşanlar… Bugün Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre merkezi bütçe açığı 2022’de 139 milyar 65 milyon lira olarak kayıtlara geçti. Brüt dış borcu ise 442,9 milyar dolar oldu. Atatürk Türkiye’sinde Türk lirası dolar karşısında %24,6 değer kazandı. Cumhuriyetle hesaplaşanların döneminde Türk lirası dolar karşısında %81 değer kaybetti ve bu dönemde dolar %428,5 arttı. Atatürk Türkiye’sinde tarım politikaları oldukça başarılı oldu,1938’de buğday ihraç edilmeye başlandı.

Cumhuriyetle hesaplaşanların döneminde ise tarım sayımının yapıldığı son tarih 2001. Tarım ve hayvancılıkta ölçemediğiniz hiçbir şeyi kontrol edemez, kontrol edemediğiniz hiçbir şeyi yönetemezsiniz, o yüzden tarım varsayımlarla yönetiliyor, çiftçi ezbere üretim yapıyor. Siyaset karın doyurmuyor, tarım karın doyuruyor. (1)

Türkiye, bulunduğu coğrafya, sahip olduğu potansiyel ve gen kaynağı bakımından belki de buğday ithal edecek en son ülke olması gerekirken ithalatta rekorlar kırıyor. Üretimden uzaklaştırılan Türkiye, tarımda hemen her ürünü ithal eder hale geldi. Zengin toprakların fakir insanları olmayı hak etmiyoruz. (2)

Atatürk Türkiye’sinde akla ve bilime dayanan laik bir eğitim sistemi kuruldu ve bu eğitim sisteminin adı ‘’milli eğitim’ idi. Eğitimin neden dini değil milli olması gerektiğini 1925 yılında Atatürk şöyle açıklamıştı: “Yeryüzünde 300 milyonu geçen Müslüman vardır. Bunlar, ana, baba, hoca eğitimiyle terbiye ve ahlak almaktadırlar. Fakat acınarak söylüyorum, gerçek hadise şudur ki, bütün bu milyonlarca insan kütleleri şunun veya bunun esaret zincirleri altındadır. Aldıkları manevi eğitim ve ahlak, onlara bu esaret zincirlerini kırabilecek insanlık meziyetini vermemiştir, veremiyor. Çünkü eğitimlerinin hedefi milli değildir. Milli eğitim ile geliştirilmek ve yükseltilmek istenen genç dimağları, bir taraftan da paslandırıcı, uyuşturucu, hayali fazlalıklarla doldurmaktan dikkatle kaçınmak lazımdır.’’(3)  Cumhuriyetle hesaplaşanların döneminde ise cemaat, tarikat ve derneklerle Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan ‘’Eğitimde İş Birliği Protokolü’ ’öğrencilerin bu tür yapılara teslim edilmiş olmasının beyanıdır ve bakanlığın başındaki milli sözcüğünün neye evrildiğinin göstergesidir. İlber Ortaylı’nın ‘’Laiklik dinsizlik ise laik bir ülkede nasıl dindar oldunuz? ’sorusunu da cumhuriyetle hesaplaşanlara sormak gerekir. Cumhuriyetle hesaplaşanların gerçekleri çarpıtarak bozarak yeni bir tarih yazma çabalarına ünlü Chernobyl dizisinde yer alan bir cümleyle bitirelim: Söylediğimiz her yalanla gerçeğe borçlanırız, er ya da geç o borç ödenir. Saygılarımla…

(1) İrfan Donat- Oksijen gazetesi 26 Mayıs 2023

(2) Üretme Tüket -Ali Ekber Yıldırım

(3) Sinan Meydan-Cumhuriyet gazetesi