Mustafa Kemal’i 13 Kasım 1918’de özel bir vagonla Adana’dan İstanbul’a getiren tren,30 Ekim 1918’de İtilaf Devletleri tarafından İstanbul Hükümeti’ne imzalattırılan Mondros Mütarekesi nedeniyle cepheden dönen ve terhis olan askerlerle doludur. Hepsi Haydarpaşa Garı’nda trenden boşalırlar. O sırada trenden inen Mustafa Kemal’i fark eden bir çavuş: ’’Dikkat! Selam dur! Gelen Mustafa Kemal Paşa’dır! diye tekmil verir. Askerler oldukları yere dizilip Mustafa Kemal’e selam dururlar. Mustafa Kemal çavuşa yaklaşıp ’’Nerede beraberdik ‘’ diye sorar, ’’Çanakkale ‘’ yanıtını alır. Çavuşa doğru yönelip ‘’Emir geçir’’ der. ’’Askerler silahlarını vermesinler, bir şekilde yanlarında köylerine götürsünler.’’ Emir geçir, askeri bir terimdir. Emrin sessizce kulaktan kulağa iletilmesi demektir. Düşmanın duymaması için cephede uygulanan bir yöntemdir. Çavuş emir geçirir, peron bir anda boşalır. Mehmetçikler silahlarını alıp memleketlerine giderler. O silahlar ileride Milli Mücadele’de lazım olacaktır.(1)

Yukarıda anlatılan olayda olduğu gibi,19 Mayıs 1919’da Samsun’da kurtuluşa atılan adımın çok öncesinde fikren hazırlanan Mustafa Kemal’in Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas Kongrelerini düzenleyerek bağımsızlığa giden yolun taşlarını döşediğini söyleyebiliriz. Sivas Kongresi’nde Amerikan General Harbord ile görüşen Mustafa Kemal, Harbord’un ‘’Paşam, bunca silahın altında başarılı olamazsınız Türk askerini kırdıracak mısınız ?’’ der. Mustafa Kemal şöyle cevap verir: ‘’Hayır, düşman çizmesi altında ezdirmeyeceğim.’’(2)

Böylesine kesinlik, kendine ve milletine güven ancak Mustafa Kemal Atatürk gibi kurucu liderlerin işidir. Gazi Mustafa Kemal Atatürk,1927’de yazıp aynı yıl okuduğu Nutuk’a şu cümleyle başlıyor:’’1919 yılı Mayıs’ının 19. Günü Samsun’a çıktım.’’

1919 yılı, işgal ve direnişin, aynı zamanda kurtuluşa adım atmanın yılıdır.19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı’nın 105. Yıl Dönümü kutlu olsun, saygılarımla…

(1)Mütareke Dönemi ve Bekirağa Bölüğü-Taylan Sorgun (Haydarpaşa’da görgü tanığı olan İttihatçı Doktor Fahri, Yazar Taylan Sorgun’a anlatmıştır.

(2) Prof. Dr. Alparslan Işıklı’nın 31 Temmuz 2004 tarihinde Bağımsızlık, Küreselleşme ve Emperyalizm başlıklı konferansından aldığım notlar