21 Aralık 2024, Cumartesi

Sanatta, siyasette lafını esirgemeyenler

31 Ekim 2023, Salı

     


Nazike YAŞIR

Okuduklarımı, dinlediklerimi not etme alışkanlığına sahibim. Hani yangında ilk kurtarılacaklar denir ya, bu defterler benim için böyle bir öneme sahip. Hangi kaynaktan not ettiğimi her zaman yazmamışım maalesef. Başlığa uygun notlarımı sizlere sunuyorum.

12 Eylül döneminde baskı ortamını yermek için Aydınlar Dilekçesi bir meydan okumadır. Dilekçenin öncüsü Aziz Nesin’dir. Devlet başkanı olarak Kenan Evren meydanlarda konuşma yaparken Aziz Nesin’i kastederek “Ben böyle aydını ne yapayım?” der. Aziz Nesin cevap verir:1.tekil kişiyle konuşan şahıs bir şeyler söylesin diye biz aydın olmadık. Kenan Evren bu söze karşılık verir: Padişah Vahdettin’in tarihteki olumsuz imajını kastederek” Vahdettin de aydındı” der ve karşılığını Aziz Nesin’den alır: Vahdettin’in aydın olup olmadığını bilemem ama devlet başkanı olduğu kesindi. Çetin Altan’ın Meclis’te Türkiye İşçi Partisi milletvekilliği yaptığı dönemde siyasetçi olarak da büyük ses getirmişti ve usta bir yazar olmanın getirdiği güçle Meclis'te yaptığı konuşmalar çok ilgi görürdü. Yine Meclis'te konuşma yaptığı bir sırada sık sık Adalet Partisi Milletvekillerinin sözlü sataşmalarına ve hakaretlerine uğramasına rağmen Genel Kurul'u yöneten başkanvekilinin de sürekli uyarıları karşısında Altan; sizin benden yukarıda oturmanız bir marangoz hatasıdır, der. Bu söz başkanvekilini çok öfkelendirir, kendisine hakaret ettiğini söyler ve sözünü geri almasını ister. Çetin Altan bunun üzerine, TBMM tutanaklarına geçen şu düzeltmeyi yapar: "Sizin benden yukarıda oturmanız bir marangoz hatası değildir." Kanuni Sultan Süleyman ve aynı dönemde yaşamış padişahın çok değer verdiği ünlü şair Baki’nin arası bir nedenden dolayı bozulur. Kudretli padişaha söz söylemek cesaret ister. Padişahla aralarındaki dostluktan güç alarak sanatının kudretini gösterir ve mahlas denilen kendi adını bir nevi imza olarak kullandığı sözünü söyler. Baki’nin Kanuni Sultan Süleyman’a yönelik şu sözleri padişah tarafından şairin Edirne’ye sürgüne gönderilmesine yol açar: Ne sen baki ne ben Baki (baki: sürekli, kalıcı) Ünlü İngiliz aktör Peter Ustinov ‘a Amerika’ya girerken doldurması gereken bir form uzatılır. Herkesin doldurduğu bu formdaki sorulardan biri şu: Beyaz mısınız siyah mısınız yazınız. Ustinov “pembeyim” diye yazar. Görevli; böyle cevaplayamazsınız, beyaz olduğunuza göre beyazım diye yazacaksınız. Ustinov: Bak cildime, beyaz değil pembe, der ve kararından dönmez. Irk ayrımına karşı sanatçının onurlu bir protestosudur. Klasik batı müziği bestecisi ve piyanist Fazıl Say’a Alman gazeteci sanatıyla ilgili olmayan kötü niyetli bir soru sorar: Türk olmak iyi bir şey mi? Fazıl Say cevap verir: Alman olmaktan iyidir. Ahmet Vefik Paşa(1823-1891)Osmanlı devlet adamı, diplomat, oyun yazarı gibi pek çok unvana sahip bir isim. Fransa’da Osmanlı elçisi olarak görev aldığı dönemde, III.Napolyon’un arabasının aynısını yaptırarak Paris sokaklarında dolaşır. Paşa, Osmanlı Dışişlerine şikayet edilir. Fransız Hükümdarı ile Osmanlı elçisinin arabalarının benzerliğinden dolayı Paris halkı tarafından karıştırıldığını belirtirler. Paşa, İstanbul’daki Fransız elçisi padişahın saltanat kayığının aynısını yaptırmış Boğaz’da geziyor, Fransız elçisi o kayığı kaldırırsa benim bindiğim araba da kalkar. Elçi kayığı kaldırır, Ahmet Vefik Paşa da arabasını siyaha boyatır.



Yazarın Tüm Yazıları
UMUT HEP VAR OLACAK 26 Kasım 2024, Salı
DEĞİŞMEYEN TEK ŞEY DEĞİŞİMDİR 19 Kasım 2024, Salı
TARİHİN HAKLI ÇIKARDIĞI LİDER 14 Kasım 2024, Perşembe
TARİH, MAZİYİ GELECEĞE TAŞIR 5 Kasım 2024, Salı
DURMAYALIM DÜŞERİZ! 29 Ekim 2024, Salı
CEHENNEM BOŞ, BÜTÜN ŞEYTANLAR BURADA TOPLANMIŞ 22 Ekim 2024, Salı
NEDEN MERAK ETMİYORUZ? 15 Ekim 2024, Salı
KADIN VE ÇOCUK ŞİDDET GÖRÜYOR, ÜLKENİN GELECEĞİ ÖLÜYOR! 8 Ekim 2024, Salı
NEYİN GELMEKTE OLDUĞUNDAN HABERİNİZ BİLE YOK! 1 Ekim 2024, Salı
MİNİK AYAKLARIN PATIRTISI KOLTUK DEĞNEKLERİNİN GÜRÜLTÜSÜNDEN DUYULMUYOR 28 Mayıs 2024, Salı
FELAKETLERLE YANARIZ, KÜLLERİMİZDEN DOĞARIZ 21 Mayıs 2024, Salı
HİÇBİR YALAN, GERÇEĞİ ÖRTECEK KADAR BÜYÜK OLAMAZ 14 Mayıs 2024, Salı
ÖĞRETMENİN BENİMSEMEDİĞİ HİÇBİR EĞİTİM REFORMU BAŞARILI OLAMAZ 7 Mayıs 2024, Salı
ZENGİN MADENLERİN FAKİR BEKÇİLERİYİZ 30 Nisan 2024, Salı
MECLİS DEMOKRASİLERİN MABEDİDİR 23 Nisan 2024, Salı
İMKÂNSIZ OLDUĞUNA İNANILAN HER ŞEY, SADECE BİRİSİ ONU YAPANA KADAR İMKÂNSIZDIR (1) 16 Nisan 2024, Salı
SEÇMEMEK VAZGEÇMEKTİR 26 Mart 2024, Salı
BİZ BİR ÜNİVERSİTE GÖMDÜK 19 Mart 2024, Salı
NESNELER, BİZİM ONLARA YÜKLEDİĞİMİZ ANLAMLARDAN İBARETTİR 12 Mart 2024, Salı
BUGÜN VERMEDİĞİNİZ HER SAVAŞIN YARIN KAYBEDENİ OLURSUNUZ 5 Mart 2024, Salı
DÜNYA HEP BÖYLE MİYDİ? 27 Şubat 2024, Salı
“MEDENİ KANUN”A DOKUNMA! 20 Şubat 2024, Salı
İSTEYEN YAPAR! 14 Şubat 2024, Çarşamba
DİNDARLIĞINIZI TANRI’YA GÖSTERİN, BANA İNSANLIĞINIZ LAZIM! 6 Şubat 2024, Salı
YA LOKOMOTİF OLURSUN YA VAGON! 30 Ocak 2024, Salı
BUGÜNÜ AYDINLATAN GAZETECİ: UĞUR MUMCU 24 Ocak 2024, Çarşamba
KENDİ AYDINLIĞIMIZI YARATMAK ZORUNDAYIZ 16 Ocak 2024, Salı
HİÇBİR ŞEYE KARIŞMAYAN ZARARSIZ DEĞİL YARARSIZ YURTTAŞTIR (1) 9 Ocak 2024, Salı
ALİAĞA DÜNYANIN ÇÖPLÜĞÜ DEĞİLDİR! 2 Ocak 2024, Salı
HER ŞEYİ ZAMANA BIRAKTIK, ZAMANIMIZ VAR MI BİLMEDEN (1) 26 Aralık 2023, Salı
VURUN MU DURUN MU? 19 Aralık 2023, Salı
YAVAŞÇA ACELE ET! 12 Aralık 2023, Salı
Atatürk’ü anmadan Cumhuriyet Bayramı’nı kutlayanlara ithaf olunur! 7 Kasım 2023, Salı
Sanatta, siyasette lafını esirgemeyenler 31 Ekim 2023, Salı
YAŞASIN CUMHURİYET, 100.YIL DÖNÜMÜ’N KUTLU OLSUN! 26 Ekim 2023, Perşembe
CUMHURİYETİMİZİN 100. YIL DÖNÜMÜ’NDE HATIRIMIZDA TUTMAMIZ GEREKENLER 17 Ekim 2023, Salı
100 YIL ÖNCE 100 YIL SONRA 10 Ekim 2023, Salı
GÖLGEDE OLUP IŞIĞI TUTANI DA UNUTMA! 3 Ekim 2023, Salı
İBRET ALINSAYDI, TARİH TEKERRÜR MÜ EDERDİ? 26 Eylül 2023, Salı
KADINLAR NEDEN HEDEFTE? ÇÜNKÜ KORKUYORLAR! 19 Eylül 2023, Salı
DİL, İNSANIN ÜLKESİDİR 12 Eylül 2023, Salı
CUMHURİYETLE HESAPLAŞANLAR! İŞTE HESAP ÖZETİ 6 Eylül 2023, Çarşamba
ÇOK SEVİYORDUM, ÖLDÜRDÜM, ‘’ÖLÜRÜM TÜRKİYE’M’’ 9 Mayıs 2023, Salı
TÜRK MİTOLOJİSİ, KAYIN AĞACI, KAYIN ATA (KAYNATA) KAYIN ANA (KAYNANA) 2 Mayıs 2023, Salı
KÖY ENSTİTÜLERİ… 18 Nisan 2023, Salı
HAZİNENİN ÜZERİNE OTURAN DİLENCİLER 11 Nisan 2023, Salı
OKUMANIN KORKUNÇ TEHLİKESİ 4 Nisan 2023, Salı
ÜLKEMİZİN NÜFUSU 300 BİN, AĞAÇLARLA BİRLİKTE 3 MİLYONUZ 29 Mart 2023, Çarşamba
UMUTSUZ OLMAYA HAKKIMIZ YOK! 21 Mart 2023, Salı