İBRET ALINSAYDI, TARİH TEKERRÜR MÜ EDERDİ?
26 Eylül 2023, SalıTweet |
Nazike YAŞIR
Mehmet Akif Ersoy’un’’ Kıssadan Hisse’’ şiirinde geçen bu dizelerden yola çıkarak tarih, tekrarlanmış mı ibret alınmış mı? Okuduğum bazı kitaplardan alıntılar sunarak sorunun cevabını size bırakıyorum.
Kazım Karabekir, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde, Milli Mücadele’de ve Cumhuriyet Dönemi’nde çok önemli görevler üstlenmiş bir devlet adamıdır. Hayatım adlı kitabında Osmanlı’nın son dönemlerinde, İstanbul’un bakımsız haliyle ilgili şunları yazar Kazım Karabekir: Cami üstüne cami, saray üstüne saray… Asırlarca bu riyakârlık devam etmiş. Bir padişah için birçok saray; sonra milyonlarca halk için bir şey düşünme(sayfa 235)
Gazeteci-yazar Murat Bardakçı’nın Enver Paşa’nın hayatını anlattığı kuyumcu titizliğiyle yazılmış Enver adlı kitabında Sultan Abdülhamit Dönemi şöyle anlatılır: Devlet tamamen merkezileşmiştir ve merkez Yıldız Sarayı’dır.( Sultan Abdülhamit Yıldız Sarayı’nda oturur.)En basit işler bile saraya sorulur.(sayfa 68)
Gazeteci Murat Yetkin ”Meraklısı İçin Casuslar “kitabında 1960’lar Türkiye’si için şöyle yazar: Türkiye’de sol siyasi hareketin düştüğü tuzağı kuran Amerikalılardır. Aydın ve bürokratı halktan uzaklaştırıp köylü ve işçiyi muhafazakâr değerlerle bağını güçlendirmek konusunda Amerika Türkiye’de çok çalışmıştır.(sayfa 343)
Yine aynı kitaptan: Özel Harp Dairesi daha yaygın bilinen adıyla Kontgerilla’nın kurulmasında Amerika öncü oluyor ve bazı masraflar Amerika tarafından ödeniyor.1974 Kıbrıs Barış Harekatı’nda Özel Harp Dairesi’nden alınan istihbarat bilgileri yanlış çıkıyor; harekat, Genelkurmay ve Dışişleri istihbaratı sayesinde tamamlanıyor. (sayfa 379-380)
Gazeteci yazar Altan Öymen’in kendi yaşantısından ve mesleği gazetecilikten yola çıkarak Cumhuriyet Dönemi siyasi, sosyal olayları çok akıcı ve etkileyici bir dille anlattığı kitap serisini yayımlar. Bu serinin dördüncüsü olan Türkiye’nin 1960 İhtilaline doğru giden dönemi anlattığı ‘’Ve İhtilal ‘’adlı kitabında yazar, Demokrat Parti iktidarı eleştirisini yansıtan ve bir gazetede yer alan karikatüre yer vermiş. İktidarın nimetleri altyazısıyla verilen karikatürde 1946’da”Yeter Söz Milletin” diye kalkan el, iktidar döneminde şişmanlamış ve yüzüklerle donanmış, içinden çıktığı giysinin kumaşı da kürke dönüşmüş.(sayfa 156)
Yazımı, Mehmet Akif Ersoy’un metin başlığını aldığım şiiriyle bitireyim, saygılarımla…
KISSADAN HİSSE
Geçmişten adam hisse kaparmış... Ne masal şey!
Beş bin senelik kıssa yarım hisse mi verdi?
"Tarih"i "tekerrür" diye tarif ediyorlar;
Hiç ibret alınsaydı, tekerrür mü ederdi?
Hisse kapmak: Bir olaydan yararlı bir öğüt çıkarmak
Kıssa: Ders çıkarılması gereken kısa öykü
Tekerrür: Yineleme, tekrar